Officieel heette ze Van Saene Maria D. Zij werd geboren te Pamel op 22 juni 1907 en overleed op 3 augustus 1998 (1) te Ninove. Eerst woonde ze aan de Keerstraat (nr 18), daarna aan de Gootjesstraat, op nr 35.
Elsa Van Saene liep lagere school in de zusterschool op Ledeberg, volgde Franse les in Ninove (op donderdagnamiddag te voet erheen!) en was ook leerling aan Le Pensionnat des Mademoiselles Lecoyer op Ledeberg. Nadat ze in 1928 haar diploma van onderwijzeres had behaald werd ze in 1929 regentes aan de Hogere Normaalschool voor Land- en Huishoudkunde van O.-L.-Vr.-Waver.
Eerst was ze lesgeefster-stagiaire in de 'Rondreizende scholen' voor volwassenen, ingericht door het Ministerie van Landbouw, dan werd ze lerares aan de Mijnschool van Zwartberg (waar ze 's avonds ook les gaf aan de mijnwerkersvrouwen) en van 1933 tot 1939 was ze lerares aan de Katholieke Vlaamse school van Antwerpen.
Intussen gaf Elsa Van Saene op vraag van pastoor Janssens huishoudlessen op zondag, eerst in de zusterschool op Ledeberg en vanaf 1931 in de zaal Ons Huis te Pamel (lessenreeks van 20 zondagen, telkens van 9 tot 14 u). Zij vertelde aan de werkgroep DF-Klokje: "Telkens als ik voorstelde, vis klaar te maken, trok men zijn neus op. Buiten stokvis en haring was vis hier onbekend. Maar elk jaar was het ook zo, dat nadat wij de vis dan toch hadden klaargemaakt deze zo lekker overkwam dat er voor de laatsten aan tafel weinig overbleef. Het was pionierswerk over heel de lijn."(2) Ook was Elsa Van Saene van 1930 tot 1938 leidster bij de B.J.B. van Pamel.
In 1939 verliet ze de middelbare school in Antwerpen voor de gemeentelijke jongensschool van Pamel (3), waar ze op 2 oktober werd aangesteld en al op 10 oktober benoemd. Vrijwel onmiddellijk werd ze onderwijzeres in het 1e en 2e leerjaar. In zijn notities uit de jaren 1941-1942 was de toenmalige hoofdonderwijzer Jozef Staels telkens heel lovend over de lessen die hij van haar volgde: "alles in orde, schrijfboeken verbeterd, aanwezigheidsregister ingevuld, flinke les, puike klas, flinke onderwijzeres". Op haar aandringen (4) zou haar klas, tot ze in 1969 met pensioen ging, een (1e) graadklas blijven! Didactisch was juffrouw Elsa zeker vooruitstrevend: "Ik had geen handboeken of leesboeken. Wij vertrokken steeds vanuit waarnemingslessen en daaruit werden dan reken- en taallessen afgeleid. Het leeslesje dat eruit voortvloeide werd in de drukkerij gezet, en iedere ll. kreeg een deel van de tekst te zetten. Hij moest ook zelf zijn tekst nakijken en verbeteren. Onze nieuwjaarsbrieven drukten we zelf, tekening en tekst werden door de lln. gemaakt. Het was echt fijn, een stille klas was het echter nooit, er was steeds veel beweging." (5) (6) Het waren zware klassen met meer dan 40 leerlingen en hoewel juffrouw Elsa voldoende autoriteit had om die klassen aan te kunnen, moest ze soms toch hard ingrijpen: je mond met papier en lijm dichtplakken als je onbeschoft had geroepen of op je knieën op de plint zitten, tegen de muur gedrukt als je het werkelijk te bont had gemaakt. In de loop der jaren werden de straffen gemilderd/aangepast, maar voor juffrouw Elsa bleef onderwijs een combinatie van leren, opvoeding en tucht, wat toentertijd door de meeste Pamelse ouders sterk werd gewaardeerd.
En alsof het gewone onderwijs haar leven nog niet volledig had gevuld was ze van 1962/1970 tot 1977, secretaresse/toezichtster (7) van de muziekacademie.
Wie met Elsa Van Saene sprak voelde haar bezorgdheid om het behoud van tradities en haar 'tristesse' om wat verloren ging, Onder hen die haar gekend hebben, zijn er die met respect over haar spreken, anderen stellen de eigengereidheid van haar zeggen en doen op zijn minst in vraag.



------------------------------------------------------------------------
(1) Ze wou niet dat de pastoor in de uitvaartdienst over haar predikte. Zoals, toen ze in 1964 met pensioen ging, ze geen decoratie wou (belachelijk zei ze, dan moet men elke huismoeder decoreren).
(2) in DF-Klokje, november/december 1982, 14e jg nrs 11/12. Aldaar p. 152.
Tot 24 meisjes volgden de lessen.
(3) Was de oorlogsdreiging de belangrijkste reden van de oversprong? Of was het meer ... ?
(4) Want in een graadklas, zo zei ze, worden net als in een gezin de jongsten geholpen door de oudsten.
(5) in DF-Klokje, november/december 1982, 14e jg nrs 11/12. Aldaar p. 155.
(6) Ze hield ook een 'opstelboek' bij. Het was een grote eer als je er enkele zinnen uit je opstelletje mocht in schrijven, en met een tekening illustreren: 'Frans en ik gingen mussen vangen. ...' of 'Ik heb bij Kammes al kersen gegeten. ...' of 'Ons Marieken heeft oorringen. ...' of 'Ik heb een marbol ingeslikt, ...'
(7) Volgens de statuten van de v.z.w. 'Muziekschool van Ledeberg' was ze 'Afgevaardigd beheerder en schrijver'.