Hubert De Bolle & Roosdaal

Sint-Martinusschool Vrije Basisschool Borchtlombeek
	* In 1840 startten de zusters franciscanessen een lagere meisjesschool, de Sint-Martinusschool, nadien uitgebreid met een gemengde kleuterschool; ook ‘buitenschool’ genoemd (1) omdat ze buiten de kloostermuren lag, aan de (huidige) Kloosterstraat te Borchtlombeek, waar heden de parking is van Zonnelied. * Al in 1840 werd zuster Victoria (Anna Maria Van Cauthoven) in een rapport van het college van burgemeester en schepenen van Borchtlombeek vermeld als onderwijzeres. Betekende dit dat de school al onmiddellijk werd aangenomen en eveneens betoelaagd? Wel is geweten dat de zusters, zoals in de gemeenteschool, aan de kinderen uit arme gezinnen gratis onderwijs gaven. Uiteraard kwamen de leerlingen uit Borchtlombeek, maar ook van omliggende dorpen. In 1851 moest de school echter tijdelijk gesloten worden als gevolg van een tyfusbesmetting. Maar daarna groeide het leerlingenaantal weer tot 130 in 1899, tot 150 à 160 in 1900. In 1902 volgden bijna alle Strijtemse meisjes er de lessen. De gemeente Borchtlombeek vroeg dan ook in 1904 aan de gemeente Strijtem de vrije school mede aan te nemen en eveneens mee te betoelagen, waarmee Strijtem instemde; aanneming die vanaf 1920 telkens werd vernieuwd voor een periode van 10 jaar. Intussen omvatte de lagere school een eerste, tweede, derde en (al of niet volledige) vierde graad en kregen de leerlingen van de vierde graad ook huishoudkunde. In 1933 werd voor hen zelfs een huishoudklas met keuken gebouwd.
	foto 1943 (2)
	In het schooljaar 1955-1956 waren er 71 kleuters en 125 leerlingen, samen 196. In 1965 verminderde het aantal kleuters sterk doordat op vraag van burgemeester Van Cauwelaert 38 Strijtemse kleuters voortaan naar de gemeenteschool te Strijtem gingen. * Eerste schoolhoofd/directrice was zuster Victoria, laatste zuster directrice was zuster Juliana (Elisa Van Dooren). Aanvankelijk stonden alleen zusters voor de klas, langzamerhand ook leken. Uit de Roosdaalse deelgemeenten o.a.: kleuterleidster: An Lauwaert; onderwijzeressen: zuster Reinildis (Estelle Servranckx), Juliette Servranckx, Henriette Servranckx, Martha De Braekeleer; ‘bijzondere leermeesteres’ huishoudkunde: Philomene Botte.
	Speelplaats: achteraan het Mariakapelletje, gebouwd in 1942 en sindsdien achtergrond voor menige klasfoto.
	Langs de straatzijde zoomde tot eind de jaren (19)50 een hoge muur met houten poort de speelplaats af. De muur werd afgebroken, de houten poort werd een hek en van de grote lindenboom die midden op de speelplaats stond is alleen de stam gebleven. Links, boven een kelder en rechts, met erachter de huishoudklas, waren de klassen van kleuters en leerlingen.
	* In april 1967 trokken de zusters zich terug uit het bestuur van de Sint-Martinusschool, voorbode van het einde van de school, die in 1976 werd afgebroken.
	---------------------------------------------------------------------- (1) Of ‘uitgaande school’. (2) Luc Van Liedekerke e.a.: 'Zusters Franciscanessen Sint-Joachimdal 1839-2014', 2017, 231 p. Aldaar p. 141.