Van op Kaaitvaart ging ik als vanzelfsprekend eerst naar de kleuterschool 'bij de zusters' op Ledeberg. Daarna oordeelden mijn ouders dat ik de lagere school best in de gemeentelijke jongensschool volgde, achter het toenmalige gemeentehuis in Pamel, tot en met het vijfde leerjaar. Het waren graadklassen, de twee leerjaren in elk klaslokaal gescheiden door een hoge kolenkachel. Kort na de oorlog hadden we weinig schoolmiddelen, een lei, griffels, enkele schriftjes en een catechismus. We kregen weinig of geen huiswerk, behalve het letterlijk van buiten leren van de antwoorden op de vragen van de catechismus, in de 'hogere' jaren ook de antwoorden op de moelijke vragen in kleine druk.


Naschrift
- De kleuterschool was gemengd, maar hoe! De jongens zaten samen, de meisjes apart in andere klassen. In de meisjesklassen waren toen de zusters kleuterleidster, in de jongensklassen leken-juffrouwen, juffrouw Jeanne (Cautaerts) en juffrouw Emilienne (De Ro).
- In de zustersschool kon ik als jongen niet verder. Mijn ouders hadden de keuze: ofwel naar de gemeentelijke wijkschool op Ledeberg, ofwel naar de gemeenteschool in Pamel-centrum. Enerzijds had die wijkschool bij ons thuis geen al te beste reputatie (met die jongens van Kattem!) en anderzijds gaf in het eerste leerjaar in Pamel juffrouw Elsa (Van Saene) les, die bij mijn ouders goed stond aangeschreven. Het werd dan ook Pamel.
De onderwijzers boezemden me er voornamelijk een 'schrikwekkend ontzag' in, zowel in de klas als wanneer ze op de speelplaats op en neer wandelden. Ook juffrouw Elsa was streng, maar haar lessen waren voor die tijd didactisch goed onderbouwd. De lessen van meester Ricus (Henri Leemans) waren losser, minder gestructureerd. Bij meester Maurice (Barbé) moesten we wat harder werken, en hij was weer meer gesteld op orde en tucht. En dan was er nog de vierde graad waar meester Leopold Van Herreweghen de plak zwaaide, gelukkig kwam ik niet zo ver! (1)
Al bij al heb ik aan die gemeenteschool in Pamel geen te beste herinneringen, behalve dat we vier maal per dag, heen en terug van Kaaitvaart naar het centrum van Pamel liepen. 's Morgens gingen we meestal langs de Gasthuisstraat, toen een straat met putten, plassen en bulten, en durfden wel eens aan een traag rijdende vrachtwagen hangen. 's Middag liepen we vaak over Biekenberg, 'te paard'. Eén mende, riep 'ju', 'tuk', ... de anderen, met koorden ingespannen tot een driespan of vierspan, 'draafden', 'galoppeerden'. 's Avonds hadden we meer tijd en deden we er knikkerend wat langer over. Soms te lang, met de onvermijdelijke gevolgen.
- Na het vijfde leerjaar moest ik, samen met mijn broer naar Sint-Gabriël te Liedekerke, o.a. om er 'Frans te leren'! Gelukkig kon kapelaan Vanderborght mijn ouders ervan overtuigen om ons al na één jaar naar het college te Dendeleeuw te sturen.


Hubert De Bolle,
11/1/2006


-------------------------------------------------------------------------
(1) De gemeenteschool was onderwijskundig duidelijk achter op de zustersschool, niet te verwonderen daar deze laatste bestuurd werd door een grote onderwijscongregatie.