boomstructuur: startpagina >
AZ-index > artikelindex S > Strijtem > artikel


Strijtem/garde-champêtre Petit Jean
 
Na een bruuske landing te Oostende, op 13 april 1815, trok de Engelse kapitein Mercer (1783-1868) met zijn soldaten, paarden en kanonnen door Vlaanderen, richting Waterloo waar hij op 18 juni 1815 de historische veldslag mee bepaalde. Op weg naar Waterloo stopte, verpoosde hij met zijn troep in het kasteel te Strijtem. In zijn 'Journal of the Waterloo Campaign' beschreef hij zijn wedervaren (1):

'... een kleine magere figuur met een gelaatskleur als mahonie, maar rechtop en met een zeer krijgshaftige houding. Hij was gekleed in een korte groene uniformjas, met grote koperen knopen, versierd met de keizerlijke arend van Frankrijk, groene broek en een reusachtige lederen steekhoed, die hij, bij wijze van groet, bij het binnentreden aanraakte, maar hem, als soldaat op zijn hoofd hield. In zijn hand droeg hij een soort werpspies of korte jachtspeer. Deze waardigheidsbekleder, een persoon van zeer besliste belangrijkheid, trok voorbij de anderen, stapte gezwind vooruit en ging aan de zijde van de bevende magistraat staan. Deze ademde diep en gaf ondubbelzinnige bewijzen van tevredenheid, toen hij zijn beschermend genie aan zijn zijde waarnam.
Het belangrijk personage ... was de garde-champêtre of garde-village ... een soort politieofficier door Napoleon in elk dorp ... aangesteld. ... De maires hadden groot ontzag voor hen en handelden in uitzonderlijke gevallen zelden zonder hun advies en instemming. Ze traden op als jachtwachters en politieagenten, kwartierden troepen in en oefenden algemeen toezicht uit in de gemeente. Ze noteerden en rapporteerden zonder twijfel al wat ze zagen en hoorden. Zodat Z.K. Majesteit in elk dorp een gemachtigd spion bezat. Ze werden goed betaald en de plaats leek een comfortabele toevlucht te wezen voor oud-soldaten, ... Onze tegenwoordige vriend (in de omgang Petit Jean (2) genoemd) ... had in een regiment ... in Catalonië gediend. Al was hij nog maar een man van gemiddelde leeftijd, werd hij wegens het verlies van twee vingers van zijn linker hand gepensionneerd, en hier voor zijn leven als garde-village aangesteld.'
Mercer schreef 'onze tegenwoordige vriend' want al vlug koos de garde-champêtre de kant van de Engelsen, tegen de Strijtemse boeren.


--------------------------------------------------------------------------
(1) Gebaseerd op de vertaling van dr. M. Cordemans in Eigen Schoon en de Brabander,
(2) Heette Bascour Joseph Constantin. Brusselse vondeling, geboren ca. 1780. Nadat hij in Catalonië onder maarschalk Suchet had gediend, werd hij rond 1811 te Strijtem 'garde-champêtre' en bleef het tot aan zijn dood op 13 april 1820. In 1813 was hij te Strijtem getrouwd met Vaeremans Petronella.