Onze-Lieve-Vrouwparochie/retabel, zienswijze |
|
De beschrijving van de taferelen is gebaseerd op de huidige zienswijze, die voor sommige taferelen ooit anders was.
1936: kanunnik F. Crooy (1):
‘… om dit werk in omstreeks 1520 te dateren.’
Tafereel 1:
‘Ten slotte wakkert een meid, door middel van een blaasbalg, het vuur aan, dat in den haard aangelegd is.’
‘Terloops dient aangestipt dat de heilige Maagd, als pasgeboren wichtje, reeds den gebruikelijken sluier draagt.’
‘Op den grond, … staat een onmisbaar gerief, dat natuurlijk door een Vlaming van het echt ras niet mocht vergeten worden.’
Tafereel 8:
‘Dit tafereel, evenals het volgende, is louter fantasie op geschiedkundig gebied.’
‘Ten slotte zit een apostel op het voorplan op den grond neergeknield en, terwijl hij op een zitbankje steunt, leest hij in den Bijbel of prevelt gebeden … Ongetwijfeld wordt hier sint Pieter voorgesteld, want hij draagt een bril, evenals men hem afgebeeld ziet op het tapijt uit het museum te Boston, dat “Het Credo” voorstelt.’
Tafereel 9:
‘Op het voorplan valt een heidensch soldaat achterover. Hij heeft een heiligschendende hand aan het lijkkleed willen slaan, doch zijn hand blijft aan het lijkkleed vastgekluisterd en hij kan ze onmogelijk losmaken. Deze legende wordt nagenoeg op dezelfde wijze voorgesteld op een soortgelijk tafereel van het retabel te Villers-la-Ville; dáár echter wordt de hand van den arm afgerukt en blijft aan den lijkdoek hangen.
ten-hemel-opneming:
‘Dit feit grijpt plaats boven de wolken. Aan weerskanten schuiven engelen gordijnen ter zijde. Tijdens heel hare aardsche loopbaan wordt Maria voorgesteld met de gelaatstrekken van een eenvoudig Vlaamsch boerinnetje, doch hier heeft haar gelaat een buitengewoon voorname uitdrukking.’
1966: Albert De Naeyer (2):
Tafereel 1:
‘Voor het bed, zit de fijn gebeeldhouwde vroedvrouw. … een andere vrouw, met een ronde schotel … staart op Moeder Anna … vermoedelijk een voornaam familielid … misschien heeft zij Moeder Anna geholpen ...’
‘… de stoel met hoge rugleuning, de elleboogleuningen verlevendigd met fabelachtige monsters, …’
Tafereel 9:
‘Doordat de verrader Judas ontbreekt, is het aantal apostelen tot 11 beperkt.’
‘Op de voorgrond krinkelt zich een heidens soldaat, de linkerhand tegen de lijkwade van de Maagd getild, als een heiligschennend gebaar. Een andere landsknecht ligt naast hem op de achtergrond, doch enkel zijn arm is zichtbaar.’
1987: Arnold Blockerije (3):
Tafereel 1:
‘Een meid biedt haar (Anna) voedsel aan. Voor het bed zit de baker. Zij houdt het kind op haar schoot. De vroedvrouw houdt een schotel in haar hand. Een andere meid steekt de haard aan.’
Tafereel 8:
‘Vooraan zit een apostel met een lorgnet op de neus te lezen. Er wordt beweerd dat dit de toenmalige pastoor van Lombeek is die zich graag als geleerde liet afbeelden.
Tafereel 9:
‘Een soldaat met de linkerhand op de lijkwade pleegt heiligschennis.’ |
|
------------------------------------------------------------------------
(1) In ‘Tijdschrift van de Touring Club van België’, 1936, 42e jg., nr. 2. Aldaar pp. 17-20.
(2) In ‘Brabant’, 1966, nr. 6. Aldaar pp. 22-29.
(3) In ‘De kerk van O.L.V.-Lombeek’, vzw RAP, 1987, 24 p. Aldaar pp. 17, 22.
|
|
|
|
|