boomstructuur: startpagina >
artikelindex Marge > artikel


Bewoning, bos, landbouw, nijverheid, ... te Pamel
 

In 1686 stonden er in Pamel 79 hutten, enkele hoeven, 1 kasteel, 1 brouwerij, 3 herbergen en 4 winkels (1). Ongeveer 2/3 van de gemeentelijke oppervlakte was in het Oud-Regime religieus en adellijk goed en slechts 1/3 persoonlijke eigendom van de plaatselijke bevolking (2). Van de gronden waren in 1686, 579 bunder landbouwgrond, 119 bunder weide, 170 bunder bos en 4 bunder vijver; 101 bunder werden ingenomen door lochtingen of terreinen voor huizen en tuinen.
Als we deze laatste cijfers vergelijken met die van een landbouwtelling uit 1813, dan vallen vooral de toename van bos en weide op en de vermindering van het 'bewerkende land'.

(3)

 

Maar in 1834 was de beboste oppervlakte terug afgenomen, tot 146 ha (4) en slonk verder tot slechts 29 ha in 1959. De totale beteelde oppervlakte bedroeg in 1834 904 ha, in 1959 nog slechts 690 ha. De graangewassen besloegen in 1866 485 ha, in 1959 201 ha . In 1834 was er 98 ha grasland, in 1959 209 ha.
Elsa Van Saene vertelde aan de werkgroep DF-Klokje: voor 1914 waren er te Pamel ‘heel wat kleine landbouwbedrijven en enkele pachthoven. De boeren waren aangewezen op hard werken met heel karige inkomsten. Kruiwagens en hondenkarren waren van de partij; bij de boeren werd de ploeg getrokken door koeien, op de pachthoven door paarden.'
Volgens de industriële telling van 1896 waren er 27 wevers werkzaam, 68 kantwerksters en 188 handschoenmakers. Uit de telling van de privénijverneid en –handel in 1961 bleek het betrekkelijk belang van de confectiebedrijven en van de schoenfabrieken (14 bedrijven, 172 arbeidsplaatsen) en van de bouw (31 bedrijven, 100 arbeidsplaatsen), op een totaal van 255 bedrijven, die samen 632 personen tewerkstelden. In 1961 was de werkgelegenheidscoëfficiënt 46 (5). Op een totale beroepsbevolking van 1835 inwoners kende Pamel 1086 pendelaars, van wie er 756 in de Brusselse agglomeratie werkten.
In de rangschikking van de gemeenten naar de graad van verstedelijking kwam Pamel in 1961 voor onder de verstedelijkte woongemeenten. (6)

 



------------------------------------------------------------------------------------------------
(1) Wauters A: 'Histoire des environs de Bruxelles' deel I. Aldaar p. 211.
(2) Van Herreweghen Gerard: 'Het goed van Jericho' in DF-Klokje, 6e jg nrs 6/7, 1974. Aldaar p. 9.
(3) In 'Het Belang van Pamel' van 30 maart 1947.
(4) De totale oppervlakte bedroeg toen 1086 ha .
(5) Het aantal personen tewerkgesteld in de gemeente gedeeld door de totale beroepsbevolking maal 100.
(6) Bron: ‘Gemeenten van België' deel 2, Gemeentekrediet van België, 1980, 695 p. Aldaar p. 860.