boomstructuur: startpagina >
artikelindex Marge > artikel


De pest te Pamel

Hoge koorts, etterbuilen en een vlugge dood, ook voor 1668 had de pest in Pamel al meer dan eens toegeslagen. Zo is gekend dat de 'zwarte pest' in de 14e eeuw Azië, Europa, onze streken vreselijk teisterde. Eveneens is geweten dat in 1636 graaf Claude d' Oignies/de Coupigny, heer van Pamel, en ook zijn zoon en dochter stierven aan de pest. En al overleden zij te Brussel toch bezweken ook te Pamel, waar het kasteel van de graaf stond, een twintigtal lieden uit hun naaste omgeving aan de ziekte.

Op 27 februari 1668 overleed te Pamel Christiaan De Vuyst, op 28 februari zijn vrouw Catharina Coomans en hun kind, op 29 februari hun huisgenoten Renier Van der Kelen en Anna De Vleeschauwer, volgens de parochieregisters allen gestorven aan de pest. Eenmaal in huis doodde de ziekte meestal verschillende bewoners, meermaals het ganse gezin. Om besmettingsgevaar te voorkomen mochten de overledenen de kerk niet binnen en ook niet begraven worden op het kerkhof, mochten zelfs niet over straat (tenzij 's nachts) vervoerd worden. Vandaar dat de cellebroeders uit Brussel, door de overheid naar Pamel geroepen, ze nog dezelfde dag in de tuin van het sterfhuis (of 's nachts in het bos) begroeven. De forse stijging van het aantal overlijdens van 21 in 1666 tot 42 (1) in 1667 doet vermoeden dat de pest al eind 1667 in Pamel was aangeland (2). Maar de ziekte woekerde wel het hevigst in 1668 toen er in Pamel 158 mensen overleden. Ook begin 1669 maakte de pest nog een tiental slachtoffers, maar daarna bleek de ziekte toch bestreden want het dodencijfer daalde datzelfde jaar al tot 27, in 1670 tot 19 (1).
Op een jaar en enkele maanden overleden minstens 170 inwoners van Pamel aan de pest, één vijfde van de bevolking!


--------------------------------------------------------------------
(1) Volgens Gerard Van Herreweghen: 11 overlijdens in 1665, 22 in 1666, 39 in 1667 en 14 in 1670, in 'De telling van 1693 in Pamel', werkgroep DF-Klokje/Davidsfonds Roosdaal, 1981, 111 p. Aldaar p. 27.
(2) Karel Van Cauwelaert: 'De pest te Pamel in de XVIIe eeuw'' in 'Eigen Schoon en de Brabander' 26e jg, 1943. Aldaar pp. 231-234.
De pest woedde toen niet alleen in België, maar ook in Engeland, Zwitserland, ...