boomstructuur: startpagina >
artikelindex Marge > artikel


Wereldoorlog I te Strijtem

* De boeren moesten graan en aardappelen afstaan aan de bezetter, de winter 1916-1917 was uitzonderlijk streng, in 1917 mislukte de aardappeloogst, … er was voedselschaarste. Een hulp- en voedingscomiteit werd opgericht, dat o.a. soep bedeelde:

 


foto 1917: de schoolkinderen met hun soepkop in de hand, links een (van de twee) soepketel(s).

 

De gemeente werd ook verplicht een onderkomen te geven aan vluchtelingen uit Wervik, voor wie het comiteit eveneens moest zorgen.
Om de gemaakte onkosten te kunnen betalen ging het gemeentebestuur leningen aan. In 1918 was de gemeentekas er dan ook slecht aan toe want er moest nog 20000 fr. oorlogsschuld betaald worden.

* In een brief van 15 april 1919 aan het bisdom schreef pastoor Carolus Van den Houte o.a.: ‘Op 24 oktober 1918 zijn er 16 bommen geworpen door… rond het kasteel van burgemeester de Failly. Drie koeien en twee paarden werden gedood, een vrouw werd licht gekwetst, doch de oudste zoon van de eerste schepen Th. Van Cutsem was dodelijk geraakt en na zeven uur doodstrijd gestorven. Rond het kasteel zijn 50 à 100 ruiten ingeslagen.' En de pastoor zocht een aanleiding: ‘De oorzaak kan zijn dat er 3 of 4 grote Duitse officieren in 't kasteel verbleven of dat de vrouw van de Failly, die een Duitse is en het te veel aan ieder toonde, deze groetenissen op Strijtem getrokken heeft.' (1)
Een bom viel dicht bij de gemeenteschool. Frans Grijseels was toen ‘met zijn medeleerlingen in het enig klaslokaal, juist op het moment dat meester Heymans iets was gaan halen in zijn kelder. Een zeventigtal leerlingen renden in paniek naar de buitendeur die langs de binnenkant openging, met als gevolg: de deur bleef dicht. Daarop ontstond geroep en gehuil tot de meester de angstige kinderen tot bedaren bracht, en de deur kon openen. Iedereen mocht onder toezicht van de meester en op rijen van twee naar huis…' (2)

* In 1919 werd ook te Strijtem een vredefeest georganiseerd; in de stoet waren alle provincies door een koppel vertegenwoordigd en van elke straat reed er een praalwagen.

* Ook in 1919 zei de burgemeester op de gemeenteraad: ‘… dat het billijk is dat de gemeente erkentelijk weze en hunne groote daden verheerlijke aan hare helden die in de grooten wereldoorlog voor onze vrijheid gesneuveld zijn en aan die welke steeds hun leven veil gehad hebben daarvoor of in treurig ballingschap als krijgsgevangenen zijn weggestuurd.' Er werd op het kerkhof een oorlogsmonument opgericht, dat er nog steeds staat. (3) (4)
Met op de voorkant:
de namen van zij die stierven door de oorlog: 5 in het eerste oorlogsjaar, Jacobs Constant (+Leuven 14/9/1914), Mattens Gustaaf (+Boechout-Lier 5/10/1914), Vaeremans Frans (+Humbeek-Lint 6/10/1914), Van der Cammen Jozef (+O.-L.-V.-Waver 29/9/1914), Wijns Guillaume (Berlare 5/10/1914) en Van Cutsem René die te Strijtem stierf bij het hierboven aangehaalde bombardement.
Op de sokkel:

 

STRIJTEM – Aan hare helden
1914-1918
“Wij zijn de Leeuw gelijk in kracht,
Wij deinzen niet voor grotere macht”.

 

En op de zijvlakken de namen van de 20 Strijtemse oud-strijders.

 

19 van de 20 oud-strijders voor de gedenkzuil
 

----------------------------------------------------------------------
(1) Volgens Elsa Van Saene in het DF-Klokje van nov./dec. 1982 wou een Engels vliegtuig één (!) bom gooien op het kasteel van Tuitenberg, waar de Generale Staf van het zich terugtrekkende Duitse leger verbleef, maar de piloot miste zijn doel/vergiste zich, de bom kwam in Strijtem terecht.
(2) Van Liedekerke Luc: ‘Strijtem… nu en altijd', 1981, 316 p. Aldaar p. 203.
(3) Bij het begin van de tweede wereldoorlog hebben de Duitsers de adelaar (ook symbool van de nazi's) die op het monument stond laten verwijderen.
(4) In 2012 heeft de gemeente de gedenkzuil gerestaureerd.